Korte dansfilm en welkom door de middagvoorzitter dr. Simona Karboniaris, traumaonderzoeker en ervaringsdeskundige

Dr. Simona Karbouniaris promoveerde in 2023 op de integratie van ervaringskennis onder GGZ-professionals. Zij is werkzaam als sociaal wetenschapper bij Kenniscentrum Sociale Innovatie in Utrecht en daarnaast toezichthouder van een ggz organisatie. De afgelopen jaren begeleidt zij diverse intervisiegroepen voor ggz professionals bij het inzetten en benutten van persoonlijke traumatische ervaringen. Tevens schreef zij samen met Jim van Os het boek ‘Trauma begrijpen in 33 vragen’.

Inzichten uit brein onderzoek voor de behandeling van hechtingstrauma

Hechtingstrauma heeft diepgaande gevolgen voor de ontwikkeling van het brein en de manier waarop we onszelf en de wereld om ons heen ervaren. Dit trauma ontstaat vaak in de vroege jeugd, wanneer traumatische gebeurtenissen niet gepaard gingen met voldoende zorg en veiligheid, of wanneer de mensen die voor nabijheid en bescherming moesten zorgen zelf de bron van gevaar waren.

Hoewel traumabehandeling ook bij hechtingstrauma mogelijk is, stuiten we in de praktijk vaak op uitdagingen die het herstel kunnen bemoeilijken. Recent neurowetenschappelijke onderzoek biedt echter nieuwe inzichten in hoe hechtingstrauma de werking van ons brein beïnvloedt. Vooral hersencircuits die betrokken zijn bij overlevingsstrategieën, emotieregulatie, aandachts- en geheugenprocessen en de waarneming van onszelf en onze omgeving, blijken anders te functioneren.

In deze lezing verkennen we hoe hechtingstrauma het brein in een beschermingsmodus zet, wat dit betekent voor traumaverwerking en welke aanpassingen nodig zijn om behandelingen effectiever te maken. Deze inzichten helpen om werkzame behandelingsstrategieën gerichter aan te laten sluiten bij de (zorg)behoeften van mensen die worstelen met de gevolgen van hechtingstrauma en dissociatie.

Dr. Tamar van Raalten is klinisch psycholoog/psychotherapeut, EMDR Europe Practitioner, en yogadocent. Ze is gepromoveerd in neurowetenschappelijk onderzoek en heeft verschillende scholingen gevolgd gericht op lichaamsgerichte behandeling van trauma. Tamar is werkzaam bij Trauma en Transitie (Centrum voor Transitie) in Doorn, waar behandelingen voor mensen met trauma- en hechtingsproblematiek worden aangeboden.

Hechting, het weke hart van de behandelaar en het risico op (te) lange behandelingen bij vroegkinderlijk getraumatiseerden

Vroegkinderlijke traumatisering leidt tot verstoringen in de hechting en identiteitsontwikkeling. Hierdoor kan er in de behandeling een vorm van hechting ontstaan, waarbij in de therapeutische relatie een vervulling van hechtingsbehoeften plaatsvindt, die in de jeugd er niet waren. Die ontstane afhankelijkheid is op zich niet problematisch en vaak onvermijdelijk. Echter moet daarna een geleidelijke groei plaatsvinden. Soms loopt het anders. Hierbij speelt de afhankelijkheidsbehoefte van de cliënt een rol en het ‘weke hart’ van de behandelaar. Hierdoor kunnen behandelingen onnodig lang worden. Welke dynamieken spelen hierbij en concreet: wat kunnen therapeut en cliënt doen om behandelingen niet langer te laten duren dan zinvol is.

Drs. Martijn Stöfsel is klinisch psycholoog-psychotherapeut en werkzaam in eigen psychotherapie- en onderwijspraktijk. Hij publiceerde diverse boeken: ‘Complex trauma’ (2010), ‘Diagnosing and Treating Complex Trauma’ (2014), ’Lunteren en de Tweede Wereldoorlog’ (2015), ‘Trauma en persoonlijkheidsproblematiek’ (2017) ‘Trauma en Verwerkingstechnieken’ (2020). En ‘Trauma en disfunctioneel Zelfbeeld’ (2023). Hij geeft lezingen, workshops en cursussen op het gebied van de cognitieve gedragstherapie, psychotrauma, persoonlijkheidsproblematiek en de gevolgen voor de behandelaar en supervisor-leertherapeut VGCt, EMDR-practitioner, supervisor en psychotraumatherapeut bij de NtVP en supervisor schematherapie en NVP.

Gedichten voorgedragen door José Al

José Al werkt als psychotraumahulpverlener, ervaringsdeskundige, docent en onderzoeker in haar missie: vroegsignalering en preventie van kindermishandeling enerzijds en hulp voor de latere effecten van het getraumatiseerde kind in de volwassene anderzijds.

Houd me los! Lichaamsgericht behandelen bij gedesorganiseerde hechting en vroegkinderlijk trauma

Hechtingsproblemen en trauma hebben altijd een lichamelijke én een relationele component. Ze zijn (grotendeels) ’aan den lijve’ opgelopen, in contact met andere mensen. De Behandeling ia daarom dikwijls fysiek en relationeel. Middels psychomotorische therapie (PMT) wordt op een lichaamsgerichte en ervaringsgerichte manier gewerkt aan het zichzelf leren verhouden tot het eigen lichaam en tot de ander’. Men leert (opnieuw) dat we een lichaam zijn én een lichaam hebben. In deze lezing is er aandacht voor theoretische achtergronden en praktische toepassingen van ervarings- en lichaamsgerichte behandeling bij hechtingsproblemen en trauma. En wat is specifiek bij mensen met dissociatieve stoornissen?

Adriaan de Bruin (BSc, MA) is psychomotorisch therapeut bij Trauma & Transitie in Doorn. Hij volgde een bachelor- en masteropleiding tot psychomotorisch therapeut aan Hogeschool Windesheim en een bachelor psychologie aan de Open Universiteit. Hij werkt sinds 2009 als psychomotorisch therapeut en heeft vooral ervaring met volwassenen die kampen met gevolgen van vroegkinderlijk trauma, in de vorm van persoonlijkheidsproblematiek, (complexe)PTSS en dissociatieve stoornissen.

Aanwezig blijven in de beweging

Drs. Peter Rombouts is organisatie- en veranderkundige en drievoudig wereldkampioen Argentijnse Tango. Na zijn studie beleids- en organisatiewetenschappen aan de Tilburg University is hij zich gaan verdiepen in het samenbrengen van de wereld van de kunsten en de wereld van organisaties.

Het gaat hem om het aanwakkeren van creatiekracht daar waar deze, om welke goede reden ook, is vertrokken. Als mens beschikken we over meerdere vormen van intelligentie, meerdere registers waaruit we kunnen putten in het omgaan met een steeds complexere wereld. In onze tijd heeft het rationele denken de overhand gekregen op andere vormen van weten zoals bijvoorbeeld het lichamelijke, systemische, muzikale weten. Peter is gepassioneerd om het volle potentieel in mensen naar boven te halen waarbij naast denken en spreken ook het voelen, waarnemen en het diep vertrouwen op intuïtie een volwaardige plek krijgt in het handelen en zijn van mensen.

Peter is eigenaar van zijn eigen bedrijf, partner bij The Curiosophy Collective en docent en onderzoeker aan de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht waarin hij werkt aan de (door)ontwikkeling van Muzische Werk.