Van responsen naar reacties; over de meerwaarde van lichaams-/ervaringsgericht werken bij de behandeling van mensen met een LVB en (complex) trauma.

Irma de Leeuw is als psychomotorisch therapeut werkzaam vanuit haar eigen praktijk en als junior-onderzoeker verbonden aan het Lectoraat Bewegen, Gezondheid en Welzijn van de Hogeschool Windesheim Zwolle en docent aan de Trauma Academie.

Toelichting
Seksueel misbruik is een ernstige inbreuk op de integriteit van het lichaam waarbij lichaamsgrenzen tegen de wil worden overschreden. Met name na seksueel misbruik op jonge leeftijd, kan men van het lichaam vervreemd raken. Het bewustzijn van lichaamssignalen, de waardering voor en omgang met het lichaam kunnen verstoord raken (Scheffers, 2017). Verstoring van de lichaamsbeleving wordt op haar beurt geassocieerd met moeite met voelen en reguleren van emoties en behoeften, problemen in het psychosociaal functioneren en verminderd ervaren kwaliteit van leven (Bödicker et al., 2021). Gezien deze impact is het belangrijk om bij klachten ten gevolge van seksueel misbruik, naast de gangbare cognitieve en gedragsmatig behandelingen, lichaamsgerichte behandelingen in te zetten die zich richten op de vermindering van de verstoorde lichaamsbeleving. Binnen de behandeling van mensen met een LVB wordt veel gebruik gemaakt van de inzet van psychomotorische therapie (PMT). De concrete en ervaringsgerichte benadering van PMT sluit goed aan bij de behoefte en mogelijkheden van mensen met een LVB voor wie verbaal begrip en expressie vaak lastig zijn. In deze workshop wordt aan de hand van casuïstiek en het zelf ervaren van enkele korte lichaams-/bewegingsgerichte werkvormen uitgelegd hoe lichaams-/bewegingsgerichte interventies bij kunnen dragen aan de veerkracht van mensen met een LVB en (complex) trauma. De workshop richt zich met name op de eerste fase van de onlangs ontwikkelde PMT-module ‘Veilig en Sterk’ waarin arousalregulatie (inclusief psycho-educatie en transfer naar het dagelijks leven) centraal staat.

Leestips
Bödicker, C., Reinckens, J., Höfler, M., & Hoyer, J. (2021). Is Childhood Maltreatment Associated with Body Image Disturbances in Adulthood? A Systematic Review and Meta-Analysis. Journ Child Adol Trauma. https://doi.org/10.1007/s40653-021-00379-5

Kearney, B. E., & Lanius, R. A. (2022). The brain-body disconnect: A somatic sensory basis for trauma-related disorders. Frontiers in Neuroscience, 16, 1015749-1015749. https://doi.org/10.3389/fnins.2022.1015749

Scheffers, M., Hoek, M., Bosscher, R. J., van Duijn, Marijtje A. J, Schoevers, R. A., & Van Busschbach, J. T. (2017a). Negative body experience in women with early childhood trauma: Associations with trauma severity and dissociation. European Journal of Psychotraumatology, 8(1), 1322892-9. https://doi.org/10.1080/20008198.2017.1322892

Kort CV
Irma de Leeuw MSC is sinds 2001 als psychomotorisch therapeut werkzaam vanuit haar eigen praktijk. Zij werkt voornamelijk met cliënten met een LVB. Voorheen was zij werkzaam als psychomotorisch therapeut bij verschillende instellingen voor mensen met een verstandelijke beperking zoals de Willem van den Berghstichting en Bartimeus. Ze is betrokken bij onderzoek naar de inzet van psychomotorische therapie in de diagnostiek en behandeling van mensen met een LVB en ervaringen op gebied van seksueel misbruik. In 2022 rondde ze haar master klinische psychologie af. Irma is docent aan de Trauma Academie.